Υπάρχουν διαφορετικές μέθοδοι αντισύλληψης και κάθε γυναίκα, αφού ενημερωθεί από το γυναικολόγο της, μπορεί να επιλέξει εκείνη που της ταιριάζει καλύτερα, μετά από υπόδειξη του γιατρού της.

Κι αυτό γιατί κάθε αντισύλληψη έχει ενδείξεις, αντενδείξεις, τρόπους λήψης και παρενέργειες, όπως και διαφορετικά ποσοστά επιτυχίας.

Οι αντισυλληπτικές μέθοδοι μπορεί να ταξινομηθούν κατά τον ακόλουθο τρόπο:

• Ορμονική αντισύλληψη
• Μέθοδοι φραγμού
• Επείγουσα αντισύλληψη
• Αντισυλληπτικές μέθοδοι εμφύτευσης
• Χημικά αντισυλληπτικά
• Φυσικές μέθοδοι
• Χειρουργικές μέθοδοι

Ορμονική Αντισύλληψη

Αυτός ο τρόπος αντισύλληψης μπορεί είτε να λαμβάνεται από το στόμα (αντισυλληπτικό χάπι), είτε να εφαρμόζεται στο δέρμα ή στον κόλπο (ελεγχόμενα από την ίδια τη γυναίκα).

Αυτές οι μέθοδοι είναι ευρέως διαδεδομένες, είναι πολύ κοινά φάρμακα και ειδικά γι΄αυτούς που έχουν σταθερό σύντροφο, αντιπροσωπεύουν την καλύτερη στρατηγική, αν δεν υπάρχουν αντενδείξεις.

• Αντισυλληπτικά χάπια

Συνδυασμένο χάπι (οιστροπρογεστινικό)

Το συνδυασμένο χάπι αποτελείται από οιστρογόνα και προγεστερόνη. Θα πρέπει να λαμβάνεται συνήθως για 21 συνεχόμενες ημέρες, ακολουθώντας μία διακοπή 7 ημερών. Αναστέλλει την ωοθυλακιορρηξία και καθιστά τη βλέννη του τραχήλου της μήτρας λιγότερο κατάλληλη για τη διέλευση των σπερματοζωαρίων.

Οι καπνίστριες δεν μπορούν να λάβουν αυτή την αντισυλληπτική μέθοδο γιατί παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο θρομβώσεων.

Προγεστινικό χάπι (χάπι προγεστερόνης)

Αποτελείται μόνο από προγεστερόνη και είναι αποτελεσματικό κυρίως στη βλέννη του τραχήλου, εμποδίζοντας την εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου. Δεν είναι κατάλληλο για τη ρύθμιση του κύκλου και για ασθενείς με μεγάλο σωματικό βάρος.

• Κολπικό δακτυλίδι

Πρόκειται για ένα δακτύλιο κατασκευασμένο από οξικό βινύλιο αιθυλενίου που απελευθερώνει αργά και σταθερά, ορμόνες και αναστέλλει την ωορρηξία. Πρέπει να παραμείνει στον κόλπο για τουλάχιστον τρεις εβδομάδες και μπορεί να τοποθετηθεί από την ίδια τη γυναίκα. Έχει υψηλή αντισυλληπτική δράση, άλλα μπορεί να βγει από τον κόλπο αυτόματα τους πρώτους μήνες της χρήσης.

• Διαδερμικό έμπλαστρο

Μηχανισμός παρόμοιος με εκείνον του αντισυλληπτικού χαπιού. Ενεργεί διαδερμικά, απελευθερώνοντας ένα μείγμα οιστρογόνων και προγεστερόνης.

Πρέπει να παραμείνει στο δέρμα 21 ημέρες, ακολουθούμενο από 7 ημέρες διάλειμμα.

Δεν είναι κατάλληλο για υπέρβαρες και καπνίστριες γυναίκες.

Οι μέθοδοι ορμονικής αντισύλληψης δεν προστατεύουν από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.

Μέθοδοι Φραγμού

Προφυλακτικό

• Ανδρικό προφυλακτικό: Η πιο ευρέως διαδεδομένη αντισυλληπτική μέθοδος. Το μεγάλο του πλεονέκτημα είναι ότι εκτός από την αντισυλληπτική του δράση, προστατεύει από τα Σεξουαλικά Μεταδιδόμενα Νοσήματα. Είναι εύκολο στη χρήση του, χωρίς παρενέργειες, αλλά υπάρχει ο κίνδυνος να σπάσει ή να τρυπήσει, ειδικά αν είναι από λάτεξ. Αν χρησιμοποιηθεί σωστά, είναι αρκούντος αποτελεσματικό.
• Γυναικείο προφυλακτικό: Δεν είναι ευρέως διαδεδομένο στη χώρα μας. Οι κανόνες χρήσης είναι ίδιοι με αυτούς του ανδρικού προφυλακτικού. Το πλεονέκτημα είναι ότι δίνει τον έλεγχο της αντισύλληψης στη γυναίκα. Προφυλάσσει και αυτό από τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα.

Εμφυτευτικές αντισυλληπτικές συσκευές

Σπιράλ

Πρόκειται για μια ενδομήτρια συσκευή αντισύλληψης με μεγάλη αποτελεσματικότητα (99%).

Αποτρέπει την γονιμοποίηση, αλλά κι αν αυτή επιτευχθεί, αποτρέπει την εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου στο ενδομήτριο.

Υπάρχουν δύο είδη σπιράλ:

1. Απλό σπιράλ με χαλκό: Αποτελείται από χαλκό και πλαστικό. Εισάγεται στη μήτρα από γυναικολόγο, κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως και παραμένει για 3-5 χρόνια. Έχει ισχυρή σπερματοκτόνα δράση, μειώνοντας την επιβίωση του σπέρματος και εμποδίζοντας τη γονιμοποίηση του ωαρίου ή ακόμα και την εμφύτευσή του στο ενδομήτριο. Δεν συνιστάται σε άτοκες γυναίκες και μπορεί να δημιουργήσει αλλεργικές αντιδράσεις στον χαλκό.
2. Σπιράλ με προγεστερόνη: Πολύ παρόμοιο με το προηγούμενο, με τη διαφορά ότι αυτό το σπιράλ απελευθερώνει σταδιακά μέσα στην κοιλότητα της μήτρας, μικρές ποσότητες προγεστερόνης. Εκτός από την αντισυλληπτική δράση, έχει ευεργετική δράση στα προβλήματα της περιόδου. Πρέπει να αφαιρείται μετά από 5 χρόνια. Τα σπιράλ δεν προστατεύουν από τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα.

Επείγουσα Αντισύλληψη

Σε αντίθεση με άλλες μεθόδους αντισύλληψης, αυτή πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο αν υπάρχει πραγματικός κίνδυνος εγκυμοσύνης, ως επακόλουθο σεξουαλικής επαφής χωρίς προφύλαξη.

Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να θεωρηθεί ως συστηματική μέθοδος αντισύλληψης και πρέπει να χρησιμοποιείται με μεγάλη προσοχή και σύνεση.

Αποτελείται από λεβονοργεστρέλη και η δράση του συνίσταται στη διακοπή της ωοθυλακιορρηξίας και την πρόληψη της γονιμοποίησης, παρεμποδίζοντας τη διέλευση του σπέρματος στη μήτρα και τις σάλπιγγες.

Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περιπτώσεις ρήξης του προφυλακτικού ή σε ακραίες περιπτώσεις σεξουαλικής βίας.

Είναι αποτελεσματικό μόνο αν ληφθεί εντός και όχι αργότερα από 72 ώρες μετά την επικίνδυνη επαφή και η αποτελεσματικότητά της ποικίλει ανάλογα με τις ώρες που χορηγείται: εντός 12 ωρών, η αποτελεσματικότητα είναι 99%, εντός 24 ωρών, 85% και έως 72 ώρες, μόνο 58%.

Μπορεί να προκαλέσει ανεπιθύμητες ενέργειες στους μεταγενέστερους εμμηνορρυσιακούς κύκλους.

Χημική Αντισύλληψη

Πρόκειται για μια χημική ουσία, η οποία ακινητοποιεί ή σκοτώνει το σπέρμα (σπερματοκτόνο gel), πριν φτάσει στη μήτρα, λόγω της μεταβολής του κολπικού pH.

Έχει μικρότερη αποτελεσματικότητα σε σχέση με τις άλλες μεθόδους.

Φυσικές Μέθοδοι

Διακεκομμένη Συνουσία

Πολλές νέες γυναίκες χρησιμοποιούν τη διακεκομμένη συνουσία ως αντισυλληπτική μέθοδο. Πρέπει όμως να γνωρίζουν πως έχουν αυξημένη πιθανότητα να έχουν μια ανεπιθύμητη κύηση, σε σύγκριση με τις γυναίκες που χρησιμοποιούν άλλες αντισυλληπτικές μεθόδους.

Κι αυτό γιατί, αφενός, δεν γνωρίζουμε την ικανότητα αυτοελέγχου του άνδρα, και αφετέρου, γιατί υπάρχουν σπερματοζωάρια και στο σπερματικό υγρό που εκκρίνεται πριν την εκσπερμάτωση.

Η διακεκομμένη συνουσία δεν προστατεύει καθόλου από την μετάδοση των Σεξουαλικών Μεταδιδόμενων Νοσημάτων.

Στείρωση

Άτομα που δεν θέλουν να κάνουν πλέον παιδιά, υποβάλλονται σε χειρουργική στείρωση. Και τα δύο φύλλα μπορούν να στειρωθούν.

Η επέμβαση είναι πιο εύκολη στον άνδρα παρά στη γυναίκα.

Στον άνδρα αποκόπτονται οι σπερματικοί σωλήνες ή πόροι, ενώ στις γυναίκες απολινώνονται ή αποκόπτονται οι σάλπιγγες.

Η στείρωση δεν έχει καμία επίδραση στην σεξουαλική ζωή αλλά δεν προστατεύει από τα Σεξουαλικά Μεταδιδόμενα Νοσήματα.