Κύστες Ωοθηκών

Οι κύστες των ωοθηκών είναι σάκοι με υδαρές ή στερεό περιεχόμενο, που σχηματίζονται εσωτερικά ή εξωτερικά στις ωοθήκες.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι κύστες είναι μικρές και αβλαβείς, ενώ σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να είναι μεγάλες και επώδυνες ή, ακόμη χειρότερα, να αποτελούν  σημάδι ενός κακοήθους όγκου των ωοθηκών.

Για να διαπιστωθεί η ακριβής φύση μιας κύστης των ωοθηκών και για να διευκρινιστεί  αν πρόκειται για καλοήθη ή κακοήθη όγκο, απαιτούνται ακριβής γυναικολογική εξέταση και ενδοκολπικό υπερηχογράφημα.
Οι λιγότερο σοβαρές κύστες των ωοθηκών δεν απαιτούν  καμία θεραπεία, καθώς υποστρέφουν σε λίγες εβδομάδες / μήνες. Οι σοβαρές κύστες των ωοθηκών, από την άλλη πλευρά, πρέπει να αφαιρεθούν χειρουργικά ακριβώς για να αποφευχθούν δυσάρεστες συνέπειες.

Επιδημιολογία

Οι κύστες των ωοθηκών είναι ως στην πλειοψηφία τους φυσιολογικές και εξαρτώνται από τον εμμηνορρυσιακό κύκλο. Σε μια μειοψηφία περιπτώσεων, είναι το αποτέλεσμα ενός ογκογόνου μηχανισμού. Υπό το πρίσμα αυτό, οι κύστες των ωοθηκών χωρίζονται σε δύο κατηγορίες:

  • Λειτουργικές κύστες. Πρόκειται για την πλειοψηφία των κύστεων των ωοθηκών. Εξαιτίας της προέλευσής τους, θεωρούνται εντελώς αβλαβείς.
  • Παθολογικές κύστες (ή μη λειτουργικές). Αυτή η κατηγορία περιλαμβάνει κύστες που οφείλονται σε όγκο, καλοήθη ή κακοήθη και εκείνες που σχηματίζονται σε ορισμένες παθολογίες, όπως η ενδομητρίωση.

Οι κύριες παθολογικές κύστες (ή μη λειτουργικές) είναι:

Δερμοειδείς κύστες

Οι δερμοειδείς κύστες αναπτύσσονται από τα κύτταρα που παράγουν το ωοκύτταρο κατά τη διάρκεια της εμβρυϊκής ζωής. Για το λόγο αυτό, μέσα σε αυτά είναι δυνατόν να βρεθούν τμήματα ανθρώπινων ιστών που θυμίζουν μαλλιά, οστά, λίπος, δόντια ή αίμα. Οι δερμοειδείς κύστες μπορούν να πάρουν σημαντικές διαστάσεις και να φτάσουν μέχρι και 15 εκατοστά διάμετρο. Όταν η δερμοειδής κύστη είναι πολύ μεγάλη και προκαλεί αλλοίωση της φυσιολογικής ανατομίας των ωοθηκών και της μήτρας, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση για την απομάκρυνσή της.

Είναι οι πιο συχνές μη λειτουργικές κύστες σε γυναίκες κάτω των 40 ετών.

Κυσταδενώματα

Πρόκειται για καλοήθεις όγκους που αναπτύσσονται στην εξωτερική επιφάνεια των ωοθηκών και μπορεί να περιέχουν  νερό ή βλέννη. Αν περιέχουν νερό, ονομάζονται ορώδεις κυσταδενώματα, ενώ αν περιέχουν βλέννη, ονομάζονται βλεννώδη κυσταδενώματα.

Τα ορρώδη κυσταδενώματα δεν φθάνουν συνήθως σε μεγάλες διαστάσεις και δεν προκαλούν ιδιαίτερες διαταραχές. Τα βλεννώδη κυσταδενώματα, από την άλλη πλευρά, μπορούν να αυξηθούν σημαντικά και ακόμη και να φτάσουν σε διάμετρο  30 εκατοστών.

Αυτές είναι οι πιο συχνές μη λειτουργικές κύστες μεταξύ των γυναικών άνω των 40 ετών.

Οι κύστες που οφείλονται σε ενδομητρίωση (ή ενδομητρίωμα). Η ενδομητρίωση είναι μια νόσος που χαρακτηρίζεται από την παρουσία ενδομητρικού ιστού έξω από τη φυσική περιοχή του, η οποία είναι η μήτρα.

Όγκοι ωοθηκών οριακής κακοήθειας (borderline tumors)

Διάγνωση

  • Ενδοκολπικό υπερηχογράφημα: αποτελεί σήμερα την εξέταση επιλογής για τη διάγνωση και παρακολούθηση των ωοθηκικών κύστεων.
  • Μαγνητική τομογραφία: δίνει χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με τις πιθανότητες κακοήθειας της κύστης. Πολύ σημαντικά για τον σχεδιασμό θεραπευτικού πλάνου.
  • Καρκινικοί δείκτες: όπως CA 125 και άλλοι, ανάλογα με το είδος της κύστης
  • Ορμονολογικός έλεγχος

Θεραπεία

Πολλές ασθενείς με απλές κύστες ωοθηκών που βρέθηκαν τυχαία μετά από υπερηχογραφικό έλεγχο ρουτίνας, δεν χρειάζονται θεραπεία. Τα από του στόματος αντισυλληπτικά προστατεύουν από τον κίνδυνο ανάπτυξης λειτουργικών κύστεων των ωοθηκών. Από την άλλη πλευρά, στην ιατρική βιβλιογραφία δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι λειτουργικές κύστες υποχωρούν ταχύτερα εάν υποβληθούν σε θεραπεία με ορμονικά σκευάσματα, σε σύγκριση με μια πιο συντηρητική και βασισμένη στην παρατήρηση θεραπεία. Αν και πολλές περιπτώσεις κύστεων των ωοθηκών χρειάζονται μόνο προσεκτική παρατήρηση, ορισμένες περιπτώσεις απαιτούν χειρουργική επέμβαση. Αυτό μπορεί να συνίσταται στην απομάκρυνση της κύστης, της μίας ή και των δύο ωοθηκών,  ειδικά αν η κύστη είναι μεγαλύτερη από 5-7 εκατοστά σε διάμετρο και συμπτωματική. Η χειρουργική προσέγγιση μπορεί να πραγματοποιηθεί με ανοικτή χειρουργική επέμβαση (λαπαροτομία) ή με ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές (π.χ. λαπαροσκόπηση) που περιλαμβάνουν μόνο μερικές ελάχιστες τομές . Αυτή η τελευταία προσέγγιση είναι γενικά προτιμότερη αν υποτεθεί ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια καλοήθη κύστη και γενικά σε όλες τις περιπτώσεις μη ιδιαίτερα μεγάλων κύστεων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, προτιμάται η απομάκρυνση της κύστη εξ ολοκλήρου, ενώ στην περίπτωση ασθενών με χαμηλό κίνδυνο υποτροπής ή σε νέους και ακόμη γόνιμους ασθενείς, η κύστη μπορεί απλώς να αποστραγγιστεί. 

Ακολουθήστε μας στο Instagram για να μαθαίνετε όλα τα νέα μας. 

forma

prosfora

Δείτε το βίντεο

Η Φιλοσοφία του Ιατρείου μας

Πάντα με σεβασμό, ευαισθησία και αλληλεγγύη στη γυναικεία φύση, σε συνδυασμό με την επιστημονική κατάρτηση και εμπειρία, αφιερώνω όσο χρόνο χρειάζεται, για την κατανόηση και επίλυση όλων όσων σας προβληματίζουν.